CHRONICA BREVIS DE CARMELITARUM ORIGINE ET PROCESSU FELICI

Anno 18 regni Iosaphat regis Ierusalem, quartae vero aetatis mundi 160, et ab origine mundi secundum translationem Hieronymi 4274, sancto Elia patre et institutore ordinis fratrum de monte Carmeli in caelum vivo rapto, sanctus Eliseus, eiusdem Eliae discipulus, filiorum prophetarum habitantium in Carmelo magisterium suscepit.

Anno creationis mundi 5184, a translatione sancti Eliae in paradisum et praelatia beati Elisei super filios prophetarum Carmelitas 910, Verbum caro factum est, natum Maria virgine.

Anno ab incarnatione Verbi Dei 83, ab eiusdem Domini nostri passione 50, et a vastatione Ierusalem per Titum et Vespasianum 7, Carmelitae matris Christi in honore Virginis advocatae suae capellam in Carmelo construxisse leguntur.

Anno Domini 1099 gratia eiusdem Domini nostri Iesu Christi, praedicatione fratris Petri Eremitae, ducatu et militia domini Godfridi de Bullon ducis Lotharingiae et aliorum Christianorum eximio labore Terra Sancta Christique sepulcro imperio christiano subiugatis, primus Latinorum patriarcha fuit constitutus dominus Albertus archiepiscopus antea Pisanus, in ecclesia Ierosolimitana, qui illuc venerat orandi causa peregrinus. Hic ad instantiam Carmelitarum scripsit eis regulam et confirmavit illorum ordinem in diversis locis suae diocesis et in Cypro multiplicatum.

Anno Domini 1153 sanctus Bernardus abbas Claravallensis cum magno exercitu Christianorum versus Terram Sanctam Cyprum profectus, instigantibus quibusdam sui ordinis praelatis, a papa Eugenio revocatur; qui repatriando scripsit duos libros de vita solitaria et contemplativa fratribus de monte illius Dei, scilicet conventus qui est in Cypro in monte Helyos, quod interpretatur mons Dei, ordinis Carmelitarum, ubi corpus sancti patris Hilarionis dignum veneratione fidelium exhibetur.

Anno Domini 1163 dominus papa Alexander III in regno Franciae Turonis celebravit concilum generale, ubi regulam et ordinem Carmelitarum approbavit et confirmavit.

Anno Domini 1187, Ierusalem cum cruce Christi et tota pene Terra Sancta atque rege Guidone, Heraclito tunc patriarcha, captis a Saracenis, fratres a Carmelo et aliis eorum locis Terrae Sanctae fugati, per Cyprum et alias insulas maritimas fuerant dispersi.

Anno Domini 1190 dominus rex Angliae Richardus Isakium Cypri imperatorem bino congressu bellico domavit, imperium prius Griffonis occupatum Catholicis subiugavit, et fratres a monte Carmeli fugatos in duobus locis certaminum, scilicet apud Limezium et Fortanum fundavit.

Anno proximo notato reges Franciae Philippus et Angliae Richardus Palestinam profecti Tholomaidam, id est Acres, per plures annos obsessam et per Saracenos defensam strenue ceperunt; quorum auxilio et largis elemosinis fratres Carmelum et quaedam alia loca per infideles vastata repararunt.

Anno Domini 1215 dominus papa Innocentius III generale concilium Romae apud Lateranum celebravit, in quo ordines Carmelitarum et Augustinensium iure ratihabitionis approbavit, prohibens cum concilio aliquam postmodum religionem adinveniri; statuens insuper quod si quis ad religionem mendicantium seu quamcumque ex tunc converti voluisset, unam de duabus praedictis vel aliis approbatis dumtaxat assumeret.

Anno Domini 1216 dominus papa Honorius III ordines Praedicatorum et Minorum instituit atque sub disciplina sanctorum patrum Dominici et Francisci regendos approbavit.

Idem quoque papa regulam et ordinem Carmeli per bullam confirmavit, in qua testimonium perhibet de illorum antiqua institutione praecedente praefatum concilium generale.

Anno Domini 1221, vivente sancto Dominico, fratres ordinis Praedicatorum et paulo post Minorum, disseminaturi verbum Dei regnum Angliae sunt ingressi, anno scilicet regis Anglorum Henrici III post conquestum quarto, et a sui ordinis institutione anno septimo.

Anno Domini 1238 invalescens vesania Saracenorum decem mansis inhabitatis in Terra Sancta privavit Carmelitas per varias quoque mundi regiones compulit dispergi.

Anno Domini 1240, ducibus strenuis militibus domino Richardo Grey et domino Ioanne Vescy de Palestina regressis, venerunt ad Angliae provinciam fratres ordinis beatae Mariae de Carmelo, anno scilicet regni praefati regis Henrici 23. Praedicti quoque domini fundaverunt ipsos in foresta Alnewici et apud Aylisfordiam.

Anno Domini 1247 dominus papa Innocentius IV confirmavit et declaravit regulam fratrum ordinis beatae Mariae de Carmelo et coeperunt idem fratres de licentia praedicti papae villas et civitates inhabitare.

Anno Domini 1274 dominus papa Gregorius X apud Lugdunum in regno Franciae concilium generale celebravit, in quo omnes religiones et regulas mendicantium post concilium generale Innocentii Lateranense institutas, Praedicatoribus et Minoribus dumtaxat exceptis, ut fertur numero 23, revocans adnihilavit. Ceterum Carmelitarum et Augustinensium ordines, quia illorum institutio praedictum concilium generale praecessit, in iure communi approbavit.

Anno Domini 1287 fratres beatae Mariae de Carmelo commutaverunt vestem stragulatam, scilicet pallium Eliae, in cappam albam in honorem matris Christi, illorum advocatae postmodum gerendam, habita super hoc licentia domini papae Honorii IV, antea per plures annos petita et obtenta; quam commutationem dominus papa Bonifatius VIII sui pontificatus anno primo per bullam suam confirmavit.

Anno Domini 1298 dominus papa Bonifatius praedictus edidit Sextum Decretalium, in quo quattuor ordines mendicantium ad instar quattuor fluviorum de paradiso progressos et quattuor evangelistarum a latere Christi emissos simul confirmavit.

DE DUPLICI FUGA FRATRUM DE CARMELO

Exinde sole lucente sereniore apes Domini, scilicet Carmelitae dulcedinem spiritualem cum foetu multiplicantes, per Cyprum et Siciliam ac alias insulas vicinas Terrae Sanctae in novis alvearibus sunt dilatati, nec sine providentia supernae pietatis.

Siquidem anno Domini 1187, praesulante Romae Urbano papa III, Ierusalem et alia loca Terrae Sanctae cum cruce Christi et rege Guidone, Heraclio tunc patriarcha, a Saracenis capiuntur. Tandem civitate de Acres et aliis civitatibus et castris per manus paganorum occupatis, Carmelitae matris Christi in suis oratoriis, sacris induti, altaribus appodiati, gladiis infidelium, nulla prevalente fuga martirizati sunt. Sic completa est prophetia Ieremiae lamentantis irruptionem Saladini de ipsoque dicentis: "Praedo irruit, ablata est laetitia et exsultatio de Carmelo".

Et vinea Carmelitarum matris Christi radicitus omnino fuisset evulsa, nisi Dominus Deus reliquisset illis semen in Cypro et Sicilia per antea radicatum.

Nec diu mansit sanctus mons Carmelus vacuus suis incolis, sed anno Domini 1190, domini Caelestini papae III anno primo, reges Angliae et Franciae Richardus et Philippus cum magno apparatu transierunt versus Terram Sanctam.

Sed rex Angliae Richardus in ultionem iniuriarum, quas in christianos peregrinos exercuit tunc imperator Cypri Isakius, qui etiam naufragorum hominum ipsius regis Richardi bona iniuste detinuit et captos incarceravit, nolens prece nec pretio quemquam illorum liberare, ipsum imperatorem bis devicit, primo apud Limesium, secundo in campestribus, loco quodam a Limesio quinque miliaribus distante, qui vocatur Fortamy. Sic tandem accidit imperatori, qui nullas treugas factas voluit servare nisi invitus, quod captus et catenatus in bogis argenteis fuerat, et rex Richardus totam insulam sibi subiugavit.

Unde in locis certaminum et cimiteriis interfectorum fundavit duas domus fratribus ordinis beatae Mariae de monte Carmeli consilio suorum clericorum, scilicet domini Ioannis episcopi Eboracensis et domini Nicolai capellani regis. Hi duo dixerunt bonum esse, sacerdotes catholicos illuc fundari, qui iuxta consuetudinem Ecclesiae Romanae pro Catholicis ibidem interfectis possent celebrare. Sed in Cypro non erant Catholici nisi fratres de Carmelo ibi prius fundati; ceteri omnes enim fuerant Griffones qui nec credunt nec celebrant ut Ecclesia Romana. Carmelitae vero matris Christi fidem, regulam et ordinale prius susceperunt a Christo et ab ecclesia Ierosolymitana, quae semper credidit et celebravit more Catholicorum Ecclesiae latinae.

Postea cum rege Richardo adiverunt quidam fratres Carmelitae Terram Sanctam. Reges itaque praedicti ceperunt civitatem Acres. Philippus ergo hoc facto repatriavit. Richardus vero rex post recessum regis Franciae cepit multas munitiones in bellis campestribus, Saladinum ter devicit, Ioppen, La Blancharde, Galaziam, Gazare, Darim et Ascalonem optime firmavit et talem in maritimis fecit pacem, quod Carmelitae matris Christi redierunt ad Carmelum, ubi auxilio Dei et regis Richardi et aliorum Christianorum exercitus sui reedificabant suum oratorium et alia loca prius per Saracenos devastata.

In quibus per 48 annos continue Deo servientes, tandem anno Domini 1238 propter paganorum insultus compulsi sunt a loco illo recedere ac per mundi varias regiones dispergi, sicut testatur Vincentius in Speculo Historiali, libro 31, capitulo 123.

DE ADVENTU CARMELITARUM AD ANGLIAM

Benignus Deus, qui omnes vult salvos fieri et ad agnitionem veritatis venire, istos fratres Carmelitas Matris suae tamquam in ultimis mundi partibus disposuit dilatari, per quos ad laudem sui nominis et gloriosae virginis Mariae Matris eius populus utique posset ardentius excitari.

Anno igitur Domini 1238, domini papae Gregorii IX anno 7, illustrissimi regis Angliae Henrici III anno 23, venerunt ad Terram Sanctam, ad Tholomaydam, quae alio nomine dicitur Accon, a paganis defensuri, et si favisset Deus a terra Turcos expulsuri, multi Christiani. In quo tempore pagani multas fecerant equitationes in terris Accon vicinis. Experti autem quod in monte Carmeli, distante ab Accon quatuor miliaribus, erat aqua scaturiens de fonte Eliae, qui est in ipso monte iuxta cellas et oratorium quod fratres construxerant in honore virginis Mariae, non abundavit aquis nisi fratribus ibidem exsistentibus; scientes insuper quod fons ille, cui non erat similis in terra, multum posset proficere usui Christianorum qui fuerant vicini quasi obsessi, non permiserunt fratres in monte sedere, sed ipsos fugabant. Fratres vero venientes Tholomaydam sive Accon, manserunt inter Christianos ut sacerdotes peregrini.

Postmodum vero tempore aestivo, ut quantumcumque possent Saraceni nocerent Christianis in Accon exsistentibus, proiecerunt in fluvium de Accon qui dicitur Belum, qui tunc, prae fervore solis et aestus aquis attenuatis, coepit desiccari, cadavera bestiarum et Christianorum quos occiderunt, ut sic foetorem pestiferum et aquas redderent mortiferas. Christiani vero fugati, pro defectu aquae dulcis quae non erat in fontibus, pro eo quod omnes fontes infecerant Turci, coeperunt infirmari, praecipue pro calore vini Cretensis et Cypri, quod pro sui fortitudine nonnisi lymphatum solet hauriri. Inquirentes ergo Christiani, si aliquis fons relictus esset intoxicatus, didicerunt a fratribus de Carmelo, quod Saraceni non infecerunt illorum fontem qui vocatur fons Eliae, in monte Carmeli, quia sciebant ipsum non solere scaturire in absentia fratrum; ideoque videbatur Turcis sufficere, fontem illum a fratribus deseri illius loci. Missus ergo exercitus armatorum ad Carmelum ut veritatem scirent, regressi nuntiaverunt se invenisse montem amoenum, cellas defossas sed desertas in rupibus, fontem desiccatum. Unde vere potuerunt verba recipere Ieremiae desolationem locorum Terrae Sanctae plangentis, Ieremiae 48: "Praedo irruit, ablata est laetitia et exultatio de Carmelo". Quoad fontem dicere poterant verba Amos, primo dicentis: "Luxerunt speciosa pastorum, et exsiccatus est vertex Carmeli".

Accersitis igitur fratribus quaesierunt proceres, si fons ille ipsis in Carmelo exsistentibus abundaret aquis. Responderunt quod sic. Mirantes ergo ducunt fratres cum exercitu ad Carmelum. Qui locum tam sanctum et patrum prophetarum habitaculum ac Genitrici Dei dedicatum ita desertum in tantum plangebant, ut etiam adstantes ad fletum provocarent. Tandem unus illorum, fratres pie confortans ait: "Viri fratres, ista desolatio antiquitus erat prophetata, quando etiam et misericordia fuit promissa per Ieremiam dicentem, Ieremiae 4: "Aspexi, et ecce Carmelus desertus, et omnes urbes eius destructae a facie Domini et a facie furoris eius". Haec enim dicit Dominus: "Deserta erit omnis terra, sed tamen consummationem non faciam". Et alibi: "Reducam Israel ad habitaculum suum et pascetur Carmelus". Cum dicit: "Consummationem non faciam", promisit misericordiam, et restitutionem per Saracenos destructorum cum subiunxit: "Reducam Israel" etc.

Confortati ergo fratres adiverunt verticem, ad illum scilicet locum, ubi Elias propheta, ordinis pater, post tres annos et sex menses siccitatis sua prece pluviam impetravit. Et flexis genibus adoraverunt Deum et Dominam loci, Matrem Iesu Christi, et sanctos suos praedecessores, ut fontis aqua more solito servis Dei scaturiret. Antequam ergo ab oratione surgerent, inundabant aquae largiflue de fonte. Quod multi Christiani diversarum nationum videntes, propter miraculum quod Christo placuit facere ad preces fratrum Genitricis suae, in diversas mundi partes secum adduxerunt, fundantes illis mansa in honore suae advocatae Virginis Mariae.

Inter quos duo milites Anglici fuerunt nobilissimi, dominus scilicet Richardus de Grey et dominus Ioannes Vescy. Isti secum adduxerunt ad Angliam duos fratres, quibus et duo loca dederunt, unum in foresta Scotiae confinia, quae vocatur Holyn, iuxta Alnewicke. Locus ille in foresta remotus est per duo miliaria a qualibet saecularium cohabitatione. Alteri vero locus dabatur in Kantia, frequentiae saecularium multum dissuetus, qui vocatur Aylesford. Haec autem facta sunt anno Domini 1240. Unde metrice dicitur:

Anno milleno ducenteno quadrageno

Holyn Carmelitae capiunt ad tempora vitae.

Ubi sanctissima conversatione Deo et Virgini gloriosae continue famulantur, crescunt et multiplicantur, atque per diversa loca alia devotissime fundati, circa salutem animarum totis cernuntur viribus incessanter laborare. Sapientia siquidem Patris altissimi, attingens a fine usque ad finem fortiter et disponens omnia suaviter, Carmelitas fratres Matris suae praeparatos ac calceatos pedes in evangelium pacis, per varias mundi partes honorifice voluit dilatari, ad dandam scientiam salutis plebi eius, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Iesus Christus in saecula saeculorum. Amen.